Participatiepunthoofd
Na 8 blogs over participatie begon zelfs ik af en toe een participatiepunthoofd te krijgen van het woord. Ik schreef over veel verschillende onderwerpen, sommige standaard zoals de meerwaarde en valkuilen van participatie, sommige minder standaard zoals de inpassing van serious games of het praktijkvoorbeeld (en wat daar mis ging) van de bankjes in het parkje voor mijn ouderlijk huis. Om een nieuw onderwerp aan te snijden vroeg ik mijzelf af hoe houden we het leuk? En dat is precies waar deze blog over gaat! Hoe zorg je ervoor dat participatie aantrekkelijk blijft voor zoals de deelnemer/inwoner als de projectleider/communicatieadviseur/organisator.
Interessant voor de inwoners
Stoffig zaaltje, presentatie over een bestemmingsplan van 30 minuten, reageerrondje met overenthousiaste gespreksleider die geen idee heeft wat er speelt in de buurt en jolig rondloopt met een microfoon; dat is dus wat je absoluut niet wil. Maar hoe maak je het dan wel interessant voor de inwoners om mee te doen. Dat begint al bij wie je uitnodigt, het is niet bij ieder onderwerp nodig om ALLE bewoners te spreken. Eikpunt is dat ze er belang bij hebben, daar moet dus ook op geselecteerd worden.
Ook de manier van spreken kan van invloed zijn op of een traject aantrekkelijk is voor een bewoner. Wanneer zij in gesprek gaan is het belangrijk om een van mens tot mens benadering te hebben, en niet in het gesprek staan alsof er een gesprek gaande is tussen mens en overheid. Wat hierbij kan helpen is om niet te vertrekken vanuit het (nieuwe) beleid dat tijdens het participatietraject wordt besproken, maar vanuit de omgeving of belevingswereld van de inwoners. Dat maakt het onderwerp (zwaar of niet zwaar) een stuk toegankelijker om over te hebben. Vertaal dus het beleid naar de dagelijkse praktijk van de inwoners om het zo aantrekkelijker te maken om mee te doen.
Daarnaast is het van belang om de juiste gespreksvorm te kiezen bij wat je wilt bereiken. Soms is informeren al voldoende, maar als je echt in dialoog wilt gaan met de inwoners zijn hier tal van mogelijkheden. Dus af van de standaard bewonersavond en duik de THiNK-Toolbox in, daar vind je tal van verschillende (afwijkende) werkvormen die gericht zijn op het participatiedoel wat jij probeert te bereiken.
Prettig voor de projectleider
Los van het interessant maken van de inwoners is het natuurlijk ook van belang dat een participatieproject nog een beetje plezierig blijft voor de projectleider. Want door alle ´participatiedruk´ wordt dit nu soms een beetje over het hoofd gezien. Belangrijk is en blijft om participatie te zien als een middel en niet als een doel. En verder moet er vooral worden geprobeerd om het niet ingewikkelder te maken dan dat het is. Kijk eerst naar WAAR het voor wordt ingezet. Participatie is namelijk niet het antwoord op alles.
Één van de gevoelens die ik in de wandelgangen meekreeg was dan ook ´het is nooit goed genoeg´. Dit heeft ook te maken met die eerste vraag; valt er wel over iets te participeren. Want wanneer verwachtingen aan de voorkant niet goed worden gemanaged kan het gebeuren dat de teleurstelling groot is. Zorg dus absoluut wel voor een goed participatietraject, maar niet wanneer er daadwerkelijk niets is om over te participeren.
Participatiepret
Conclusie van dit verhaal; hou het aantrekkelijk voor zowel de deelnemers als de organisator. Doe dit door af te stappen van gebruikelijke (oubollige) werkvormen en door je te verdiepen in de mensen die je probeert te bereiken. En blijf altijd de vraag stellen: waarom zijn we eigenlijk aan het participeren? Wat is het doel? Want participatie blijft een middel om te komen tot kwalitatief beter en omvattender beleid en is geen doel op zichzelf. Als dat wordt gevolgd kan iedereen de participatiepret zelf ervaren!
Vragen of opmerkingen? Mail mij!
Meer lezen?
Gjerryt Leuverink ´Participatie is ingewikkelder dan nodig´
https://www.de-selectie.nl/post/de-zin-en-onzin-van-participatie-7-7
Barbara Borghuis ´5 communicatieregels voor participatie´
https://www.frankwatching.com/archive/2016/11/09/5-communicatieregels-voor-burgerparticipatie/