Na een aantal interessante sprekers gehoord te hebben over de impact van het coronacrisis binnen het fysieke domein, nodigden we vandaag Erik Dannenberg, voorzitter van Divosa uit. Hij bracht ons op de hoogte van de gevolgen die het coronavirus had, heeft en gaat hebben op het sociaal domein. Volgens hem een periode van hoop en vrees, waarin de focus moet liggen op de lange termijn.
Voor Corona
In 2016 was Erik Dannenberg gastspreker op ons jaarcongres en vertelde hier meer over de impact van de decentralisaties. Een onderwerp wat tijdens de presentatie van vandaag weer de revue passeerde en al voor de coronacrisis zorgde voor de nodige vragen, maar ook gevolgen binnen het sociaal domein:
- Bezuinigingen en blijvende oplopende kosten;
- Maatschappelijke ellende door overmatig controleren en indexeren;
- Een steeds groter worden kloof tussen arm en rijk door de werkwijze van ons bureaucratisch systeem.
Er is geen simpele oplossing voor deze gevolgen, maar het versterken van de sociale cohesie als vangnet voor zwakkeren in de samenleving kan hier een positieve bijdrage leveren.
Tijdens Corona
Naast de negatieve effecten van een crisis als Corona, zijn er ook zeker positieve effecten. “In nood leer je je vrienden kennen”, zei Erik. Een treffend spreekwoord dat laat zien dat een crisis ineens voor die verbinding kan zorgen waar zo lang naar is gezocht. Gemeenten zetten procedures aan de kant, bewoners tonen kracht en initiatief en ook de overheid spant een breed vangnet. Kanttekening van dit verhaal is dat dit geld ooit weer terugbetaald moet worden en dus ook na de crisis nog de nodige zorgen met zich meebrengt.
Na Corona
Erik Dannenberg is van mening dat niet alleen voor, tijdens, maar ook na de coronacrisis het falende systeem aan het vastlopen is. Deze crisis laat ons zien dat we ook buiten de reflexen van controle en indexatie kunnen werken en we anders kunnen werken dan het klassieke systeem. Hij zou graag de kracht benutten van mensen die wél kunnen helpen. Het opzetten van burgerinitiatieven is hier een mooi voorbeeld van, maar ook de inzet van flexibel onderwijs voor kinderen waarvan blijkt dat zij tijdens deze crisis juist zijn opgebloeid doordat zij niet de spanning van school ervaren.
Erik Dannenberg prikkelde ons met…
- Als gevolg van de coronacrisis is het aantal dak- en thuislozen inmiddels al opgelopen van 20.000 naar 40.000 mensen.
- 1% van de Nederlandse bevolking valt in de categorie ‘multiproblematiek’. Door een tekort aan improvisatievermogen kost de zorg voor deze mensen 30% van het sociaal domein budget. Tegenover één persoon in deze groep staan gemiddeld 27 hulpverleners, terwijl juist bij deze mensen te veel handen, te veel chaos creëren.
- Aanvullende spreekwoorden die kenmerkend zijn voor de periode tijdens de coronacrisis, namelijk: ‘Nood breekt wet’ (gemeentes die procedures aan de kant zetten om te doen wat er nu van hen gevraagd wordt) en ‘Van de nood een deugd maken’ (burgerinitiatieven).
Conclusie
Het anders inrichten van processen en meer sturen op preventief werken door bijvoorbeeld de inzet van laagdrempelige zorg, maar ook door rekening te houden met de vraag “waar vraagt de bevolking om?”. Dannenberg eindigde zijn betoog met de oproep om meer te ontregelen in het sociaal domein.
Wil je nou meer te weten komen over de impact van de Coronacrisis op het sociaal domein? Neem dan een kijkje op het forum.