Inloggen

Het belang van burgerpanels

Blog 11 Belang van Burgerpanels
Met THiNK Tools kom ik tal van verschillende vormen van participatie tegen. Op veel verschillende niveau´s, van informeren tot co creëren en van meningen peilen tot aan meebeslissen. Ook heb ik gezien dat participatie voor een breed scala aan verschillende onderwerpen wordt ingezet. Of het nou om het fysiek of om het sociaal domein gaat, bij beide wordt er gebruik gemaakt van participatie. Er is één vorm die in bijzonder vaak zie terugkomen op verschillende momenten in het proces en voor veel verschillende onderwerpen; burgerpanels. Daarom zoom ik deze week in op wat burgerpanels nu precies zijn (en wat niet), wat de voordelen ervan zijn, en sprak ik met iemand die een draai heeft gegeven aan het begrip burgerpanel. 

Wat is een burgerpanel en waarom is het effectief
Een burgerpanel is één van de meest effectieve vormen van participatie. Dit komt omdat een burgerpanel bestaat uit de inwoners zelf en dus zelf met ideeën en argumenten komen over een bepaald beleidsonderwerp. Hoe ver die invloed gaat kan verschillen per soort burgerpanel. Feit is wel dat wanneer je het vergelijkt met bijvoorbeeld een buurtenquête of poll op facebook het per definitie minder sturend is vanuit de gemeente. Een burgerpanel wordt gecreëerd en is daarna vrij om zelf initiatief te nemen als het gaat om burgerparticipatie. Het is op deze manier dus niet altijd afkomstig van de gemeente, en dus actiever.

De invulling van een burgerpanel kan verschillen van soort op soort. Je hebt traditionele burgerpanels die eens in de zoveel tijd samen komen om thema´s te bespreken die spelen in de wijk (deze vorm lijkt ook op wijkraden, komen we zo op terug). Maar er zijn ook reactievere waarbij het burgerpanel kan worden gevraagd om bij elkaar te komen door de gemeente, of door de bewoners zelf. Ook is het tegenwoordig mogelijk om een volledig digitaal burgerpanel te organiseren, wat zeker in tijden van corona uitkomst kan bieden. Nadeel hiervan is wel dat de functie van met elkaar in discussie gaan weg kan vallen en het meer een vorm wordt van reageren op stellingen.

Wanneer in het proces in te zetten?
Een groot voordeel van burgerpanels is dat je op stand-by kunt zetten en kunt inzetten wanneer er input nodig is vanuit de buurt zelf. Om deze reden kunnen burgerpanels ook op verschillende manieren worden ingezet. Het begint al bij het informeren, het burgerpanel kan dienen als luisterend oor en zich voorbereiden op een wijziging in de wijk. Daarnaast kan een burgerpanel zelf ideeën inbrengen en meewerken aan de agendavorming. Dit kan door gaan tot zover een gemeente zelf wil om uiteindelijk zelf delen van beslissingsbevoegdheden over te dragen aan het burgerpanel en actief mee te laten doen in de besluitvorming.

Gevaren en een hybride burgerpanel
Wat een gevaar is van een burgerpanel is dat het zo kan zijn dat het burgerpanel niet representatief is voor de inwoners van de buurt. Het is bekend dat in het verleden vaak een bepaalde groep vaker meedoet aan participatietrajecten (hoogopgeleid, wit en oud) dan anderen (lees vooral ook mijn blog over het belang van inclusiviteit bij participatie link staat hieronder). Om dit probleem te tackelen kun je gebruik maken van een hybride brugerpanel in plaats van een vaste groep mensen. Het is mogelijk om per beleidsonderwerp een groep samen te stellen en deze te consulteren. Participatie gaat namelijk vooral om de stem van de buurt, en niet om de stem die het hardst kan gillen. Wanneer hier aandacht aan wordt besteed kan een burgerpanel een uitermate krachtige tool zijn om op tal van onderwerpen het participatietraject te versterken.

 

Vragen of opmerkingen? Mail mij!

j.voskuil@vpng.nl

 

Meer lezen?

Blog 3 de paradoxen van participatie

https://www.vpng.nl/updates/blog-3-de-weg-van-jeroen-in-de-uitbreiding-van-de-think-participatie-toolbox/

 

Burgerpanel anno 2021; digitaal efficiënt en toegankelijk

https://www.gemeentepeiler.nl/burgerpanel/

 

Burgerpanel in RES

https://www.energieparticipatie.nl/aan-de-slag/werkvormen/burgerpanel